Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), bireylerin anksiyete düzeylerini değerlendirmek amacıyla kullanılan özbildirim esasına dayalı bir ölçektir. Aaron T. Beck ve meslektaşları tarafından geliştirilen bu ölçek, bireylerin son bir hafta içerisinde yaşadıkları kaygı belirtilerini belirlemek için kullanılır. Toplam 21 maddeden oluşan envanter, farklı anksiyete belirtilerini kapsamaktadır.
Beck Anksiyete Ölçeği’nin Yapısı Ölçek, bireylerin anksiyeteye bağlı yaşadığı fizyolojik ve bilişsel belirtileri içeren 21 maddeden oluşur. Her madde, kişinin belirtileri son bir hafta içinde ne sıklıkla yaşadığına bağlı olarak dört düzeyde (0-3 arasında) derecelendirilir:
- 0 = Hiç
- 1 = Hafif düzeyde (Beni pek etkilemedi)
- 2 = Orta düzeyde (Hoş değildi ama katlanabildim)
- 3 = Şiddetli düzeyde (Zorlayıcıydı, dayanmakta güçlük çektim)
Ölçeğin Değerlendirilmesi Her maddenin aldığı puanlar toplanarak toplam anksiyete skoru hesaplanır. Elde edilen toplam puana göre bireyin anksiyete düzeyi belirlenir:
- 0-7: Minimal anksiyete
- 8-15: Hafif düzeyde anksiyete
- 16-25: Orta düzeyde anksiyete
- 26-63: Şiddetli anksiyete
Bu sınıflamalar, bireyin klinik değerlendirme gerektirip gerektirmediğine karar verilmesinde yardımcı olur. Ancak, ölçek tek başına klinik bir tanı koymak için yeterli değildir. Klinik psikolog veya psikiyatrist değerlendirmesi gereklidir.
Maddelerin Kapsadığı Anksiyete Belirtileri Ölçekteki maddeler, bireyin anksiyete yaşarken deneyimleyebileceği hem fizyolojik hem de bilişsel belirtileri içermektedir. Örneğin:
- Fizyolojik belirtiler: Çarpıntı (madde 7), nefes darlığı (madde 15), baş dönmesi (madde 6), mide rahatsızlığı (madde 18)
- Bilişsel belirtiler: Kontrolü kaybetme korkusu (madde 14), ölüm korkusu (madde 16), kötü bir şey olacak hissi (madde 5)
Klinik Kullanım ve Önemi Beck Anksiyete Envanteri, bireylerin anksiyete düzeylerini hızlı ve etkili bir şekilde değerlendirmek için yaygın olarak kullanılan bir araçtır. Klinik psikolojide:
- Terapötik süreçleri takip etmek
- Anksiyete bozukluklarını taramak
- Müdahale planlarını oluşturmak için kullanılır.
Ölçek, bireyin kendini nasıl hissettiğini öznel olarak ifade etmesini sağlarken, değerlendirme sürecinde diğer klinik gözlem ve testlerle birlikte kullanılmalıdır.
