Superager beyin araştırması, yaşlanma karşısında zihinsel keskinliğini koruyan bireylerin nörobiyolojik sırrını sonunda ortaya koydu. Northwestern Üniversitesi’nde 25 yıl süren bu uzun soluklu çalışma, bu kişilerin beyinlerinde Alzheimer hastalığıyla ilişkili protein birikimlerinin neredeyse hiç oluşmadığını gösteriyor. Bununla birlikte, bu bireylerin yalnızca hastalık direnci değil, aynı zamanda bilişsel dayanıklılık açısından da olağanüstü bir profile sahip oldukları bulundu. […]
Yazar: MEDMINDIST
Beyin Gerçekliği Nasıl İnşa Ediyor? Parçalanmış Tahminlerden Birlikte Algıya
Yeni bir Nature Communications araştırması, beynin gerçekliği tek bir bütün olarak algılamasını sağlayan mekanizmayı çözümledi. İnsan beyni, dünyayı doğrudan algılamaz; aksine onu önce tahminler aracılığıyla parçalar ve ardından bu parçaları bütünleştirerek “gerçeklik” duygusunu üretir. Edinburgh Üniversitesi’nden Fahd Yazin ve ekibi, beynin üç temel model üzerinden çalıştığını gösterdi. Birincisi, bağlamı ve koşulları tahmin eden durum modeli; […]
Kötü Uyku Beyni Yaşlandırıyor ve Demans Riskini Artırıyor
Kötü uyku beyin yaşlanmasını hızlandırıyor ve bilişsel gerilemeyi tetikliyor. Uykunun kalitesi, yalnızca dinlenme biçimimizi değil, beynimizin biyolojik yaşını da belirliyor. İsveç’teki Karolinska Enstitüsü tarafından yürütülen geniş ölçekli bir beyin görüntüleme araştırması, uyku kalitesi düşük olan kişilerin beyinlerinin, kronolojik yaşlarından daha yaşlı göründüğünü ortaya koydu. Araştırma sonuçları, beynin yaşlanma süreci ile uykunun doğrudan ilişkili olabileceğini ve […]
Psikedelik Klinik Araştırmalarına Yeni Standart: McGill Üniversitesi’nden Küresel Kılavuz
Psikedelik araştırmalar son yıllarda yalnızca nörobilim alanında değil, klinik psikolojide de devrim niteliğinde yenilikler yaratıyor. Psikedelik maddeler (örneğin MDMA ve psilosibin) ruh sağlığı tedavilerinde umut verici bir potansiyele sahip. Ancak şimdiye kadar yapılan klinik çalışmaların çoğu, psikedelik deneyimlerin en temel unsurunu gözden kaçırıyordu: zihinsel durum (mindset) ve çevresel bağlam (setting).Yeni bir uluslararası araştırma, bu eksikliği […]
Uykusuzluğu Yenmek İçin En Etkili Egzersiz Hangisi? Bilim, Tai Chi, Yoga ve Koşunun Etkisini Karşılaştırdı
Uykusuzluk artık modern çağın en yaygın sorunlarından biri. Ancak yeni araştırmalar, ilaçlara başvurmadan da uykusuzluğu yenmenin mümkün olabileceğini gösteriyor. BMJ Evidence-Based Medicine dergisinde yayımlanan kapsamlı bir analiz, Tai Chi, yoga, yürüyüş ve koşu gibi egzersizlerin, uyku kalitesini artırmada ve insomnia (uykusuzluk) semptomlarını azaltmada ilaçlar kadar etkili olabileceğini ortaya koydu. Araştırmanın Kapsamı: 13 Tedavi Yöntemi, 1348 […]
Etik Akıl Yürütmede Mantıksal Safsatalara Giriş
Etik düşünme, yalnızca doğruyu yanlıştan ayırma çabası değildir; aynı zamanda bu ayrımı yaparken kullandığımız akıl yürütmenin kalitesini sorgulama sürecidir. Psikoterapi ve psikolojik danışmanlık alanlarında, meslek etiği üzerine alınan her karar, görünmez bir biçimde mantıksal temellere dayanır. Ancak bu temeller, çoğu zaman farkında olmadan yapılan düşünce hatalarıyla zayıflar. İşte bu hatalar, yani mantıksal safsatalar (logical fallacies), […]
Pozitif Etiğin Öncülleri: Etik Kurallardan Etik Bilince
Pozitif etik kavramı, etiğe dair köklü bir zihniyet dönüşümünü temsil eder.Elbette, “onarıcı etik” (remedial ethics) anlayışını eleştirirken bir “korkuluk argümanı” yarattığımız söylenebilir. Gerçekte, hiçbir saygın etik kuramcısı etiği yalnızca ceza ve kural boyutuyla sınırlamaz. Ancak, birçok psikoloğun günlük uygulamada etiği disiplin yönetmelikleriyle eşitleme eğiliminde olduğu da bir gerçektir. Hatta çoğu zaman, bizler de — yazarlar […]
Psikolojide Etik: Ceza Odaklı Yaklaşımdan Pozitif Etiğe
Birçok psikolog etiği, öncelikle ya da yalnızca psikoloji mesleğini düzenleyen yasalar, uygulanabilir etik kodlar ve disiplin süreçleri çerçevesinde ele alır (Handelsman ve ark., 2002).Bu yaklaşımda etik, bir tür “kural ihlali ve ceza sistemi” olarak algılanır. Oysa etik yalnızca yasaklardan ve yaptırımlardan ibaret değildir; bu dar bakış açısı, etiğin ruhunu ve amacını zayıflatır. Etik Sadece Kuralların […]
Psikolog Eksikliği Güney Avustralya’da Ruh Sağlığını Tehdit Ediyor
Psikolog eksikliği Güney Avustralya genelinde ciddi bir halk sağlığı sorununa dönüştü. SA Health verilerine göre, eyalette görev yapan yaklaşık 1.900 psikologdan yalnızca %12’si kamu sisteminde çalışıyor. Bu oran, toplumun büyük kısmının ruhsal destek hizmetlerine erişemediğini gösteriyor. Klinik psikolog Benjamin Stewart, “İnsanlar yardım almak için haftalarca, hatta aylarca bekliyor. Bu süreçte durumları daha da kötüleşiyor,” diyerek […]
Psikoterapide Etik Farkındalık: Kendini Sorgulamanın Gücü
Psikoterapide etik farkındalık, yalnızca danışanlara karşı sorumluluk değil, terapistin kendine karşı da bir yüzleşme sürecidir. Çoğu terapist, mesleğini vicdanla yapan, dürüst ve özenli kişilerdir. Yine de hiçbirimiz hatasız değiliz. Her birimiz zaman zaman yanılabilir, gözden kaçırabilir, eksik düşünebiliriz. Bu nedenle etik farkındalık, başkalarını sorgulamadan önce kendimizi sorgulama cesaretiyle başlar. Pope ve Vasquez’e göre terapist, kendi […]