Category: PSİKOMETRİ

Psikolojik testler, bireylerin davranışlarını sistematik bir şekilde değerlendirmek ve karşılaştırmak amacıyla kullanılan ölçüm araçlarıdır. Bu tanım, ilk kez ünlü psikolog Lee Cronbach tarafından 1960 yılında yapılmıştır. Cronbach’a (1960) göre psikolojik test, “iki veya daha fazla kişinin davranışlarını karşılaştırmak için kullanılan sistematik bir prosedürdür”. Bu tanım, psikolojik testlerin temel bileşenlerini açıkça ortaya koymaktadır. Psikolojik Testlerin Üç […]

Bilim dünyasında, fiziksel dünya ile ilgili özellikleri ölçmek için çeşitli araçlar kullanılır. Örneğin, bir tahta parçasının uzunluğunu ölçmek için metre kullanılırken, zamana dair ölçümler için saatler tercih edilir. Ancak, psikoloji gibi davranış bilimlerinde durum biraz daha karmaşıktır. Psikolojik testler, genellikle gözlemlenebilir davranışları ölçmekle kalmaz, aynı zamanda gözlemlenemeyen zihinsel süreçleri ve özellikleri de anlamaya çalışr. Gözlemlenebilir […]

Psikolojik testler, bireylerin zihinsel, duygusal ve davranışsal özelliklerini değerlendirmek için kullanılan bilimsel araçlardır. Bu testler, yalnızca psikoloji alanında değil, eğitimden insan kaynaklarına, klinik çalışmalardan akademik araştırmalara kadar pek çok farklı alanda kritik bir rol oynar. Peki, psikolojik testler neden bu kadar önemlidir? 1. Doğru Kararlar Almanın Anahtarı Psikolojik testler, bireylerin yeteneklerini, kişilik özelliklerini ve bilişsel […]

Bilimsel araştırmalarda veya herhangi bir ölçme-değerlendirme sürecinde, iki temel kavram sürecin doğruluğunu ve etkinliğini anlamamız için kritik bir rol oynar: geçerlilik ve güvenirlik. Bu iki kavram birbiriyle yakından ilişkili olmakla birlikte farklı anlamlara gelir ve farklı yönlerden ölçme aracının kalitesini tanımlar. Bu yazıda, her iki kavramı detaylı bir şekilde inceleyeceğiz ve farklı türlerine, önemi ve […]

Psikolojik ve davranışsal değerlendirmelerde kullanılan çeşitli yöntemler ve araçlar arasında “anket“, “ölçek” ve “questionnaire” (soru formu) önemli bir yere sahiptir. Bu üç kavram genellikle birbirine karıştırılır; ancak her birinin farklı bir kullanım amacı ve yapısı vardır. Bu yazıda, bu kavramları detaylı bir şekilde ele alarak okuyucuları bilgilendirmeyi amaçlıyoruz. 1. Anket Nedir? Anket, bireylerden bilgi toplamak […]

Araştırmalarda, birden fazla kişinin aynı olay ya da durumu değerlendirip değerlendirmediğini kontrol etmek önemlidir. Inter-rater reliability (gözlemciler arası uyum), bu değerlendirmelerin ne kadar tutarlı ve uyumlu olduğunu ölçer. Eğer farklı kişiler aynı şey için benzer sonuçlar veriyorsa, bu durum gözlemciler arası uyumun yüksek olduğunu gösterir. Yüksek uyum, araştırma sonuçlarının daha güvenilir ve geçerli olduğunu ifade […]

Faktör analizi, bir veri setinde gizli yapıları veya örtük desenleri ortaya çıkarmaya yönelik bir çok değişkenli istatistiksel tekniktir. Bu teknik, özellikle sosyal bilimler, psikoloji, pazar araştırmaları ve öğrenme bilimlerinde yoğun olarak kullanılır. Faktör analizi, karmaşık veri setlerini anlamlandırmak ve temel boyutları ortaya koymak için ideal bir yöntemdir. Ancak bu yöntemi tam anlamıyla kavrayabilmek için “faktör” […]

Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi Nedir? Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi (Auditory Verbal Learning Test; AVLT), bireylerin sözel malzemeyi öğrenme ve hatırlama becerilerini ölçmeye yönelik yaygın olarak kullanılan bir bilişsel değerlendirme aracıdır. Sözel öğrenme, kısa süreli ve uzun süreli bellek, tanıyarak hatırlama ve geriye doğru bozucu etki gibi bölümlerle bellek performansını kapsamlı bir şekilde değerlendirebilmektedir. […]

İz Sürme Testi (İST) Nedir? İz Sürme Testi (İST), bilişsel işlevleri değerlendirmek için kullanılan yaygın nöropsikolojik testlerden biridir. İngilizce adı “Trail Making Test” (TMT) olan bu test, dikkat, işlem hızı, yürütücü işlevler ve zihinsel esneklik gibi bilişsel becerileri ölçmek için tasarlanmıştır. İST, ilk kez 1944 yılında Birleşik Devletler Ordusu psikologları tarafından “Army Individual Test Battery”nin […]

STROOP Testi Nedir? STROOP Testi, bilişsel psikolojide sıkça kullanılan bir dikkat ve işlem hızı testidir. 1935 yılında John Ridley Stroop tarafından geliştirilen bu test, beynin yürütücü işlevlerini, dikkat düzeyini ve otomatik bilişsel süreçlerini ölçmeyi amaçlar. Bu test, bireyin algısal esnekliğini, beklenmedik durumlara nasıl tepki verdiğini ve bilişsel ketleme yeteneğini değerlendirmek için kullanılır. STROOP etkisi, kişinin […]