Burlingame, MacKenzie ve Strauss’un geliştirdiği model, grup terapisinin etkililiğini açıklamak için beş ana faktörü bir araya getirir. Bu model, hem grup süreci hem de tedavi sonuçları üzerinde kapsamlı bir perspektif sunar. İşte modelin ana unsurları:
1. Resmi Değişim Teorisi (Formal Change Theory)
Bu bileşen, tedavi modalitesini ifade eder. Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT) durumunda, bu, BDT ilkelerini ve tekniklerini içeren bir protokol veya seans planını tanımlar. Modalite, Burlingame modelinde önemli bir konumda bulunur ancak birincil konumda değildir.
2. Küçük Grup Süreci İlkeleri (Principles of Small-Group Process)
Bu bileşen, Yalom’un tanımladığı grup süreçleriyle birçok açıdan örtüşür ve bir grup terapisinde ortaya çıkan çeşitli kişilerarası ilişkileri ifade eder. Grup süreci, grup üyelerinin birbirleriyle ve liderleriyle olan etkileşimlerini içerir ve terapötik değişim için kritik bir mekanizma olarak kabul edilir.
3. Hasta Özellikleri (Patient Characteristics)
Bu bileşen, hastaların sadece belirli bir bozukluğa sahip olmalarını değil, aynı zamanda kişisel ve kişilerarası özelliklerini de dikkate alır. Örneğin, hastanın empati yeteneği veya temel sosyal becerileri, tedavi modalitesiyle güçlü bir etkileşime sahip olabilir (Piper, 1994). Ayrıca, hastaların bireysel farklılıkları ve komorbiditeleri de grup dinamiklerini ve tedavi sürecini etkileyebilir.
4. Grup Yapısı Faktörleri (Group Structural Factors)
Grubun yapısal faktörleri, seansların uzunluğu ve sayısı, toplantı sıklığı, grup büyüklüğü ve tedavi süresince kullanılan mekan gibi unsurları içerir. Aynı zamanda, grup terapistlerinin sayısı ve liderlik hiyerarşisi de bu kategoriye girer. Bu faktörler, grubun genel işleyişini ve tedavi sonuçlarını belirler.
5. Liderlik (Leadership)
Modelin merkezinde liderlik bulunur. Grup liderlerinin tarzı ve uygulamaları, formel değişim tekniklerinin grup ortamında nasıl sunulduğunu belirler. Ayrıca, lider, grup süreci değişkenlerini yönlendirir ve grup boyunca anlık etkileşimleri yönetir. Liderin kişisel yaklaşımı, sıcaklık, açıklık ve empati düzeyi, grup uyumunu ve sonuçları tahmin eden önemli faktörlerdir (Burlingame et al., 2002).
Modelin Uygulanabilirliği ve Önemi
Burlingame ve arkadaşlarının modeli, grup terapisinde etkililik ve işlevselliği artırmak için bir çerçeve sunar. Bu model, terapötik müdahalelerin grup dinamikleriyle nasıl entegre edilebileceğini ve grup liderlerinin hangi stratejileri kullanabileceğini anlamak için bir rehber sağlar. Model, grup terapisinde kullanılan BDT tekniklerinin, grup süreci ve hasta özellikleri gibi faktörlerle nasıl etkileşime girdiğini açıklar ve bu unsurların bir araya gelerek terapötik değişimi nasıl sağladığını gösterir.
Uygulama Alanları ve Öneriler
Burlingame modelini uygularken dikkate alınması gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- Grup Yapısının Planlanması: Grubun kapalı mı açık mı olacağı, seansların sıklığı ve süresi gibi yapısal kararlar, grubun etkililiği üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
- Hasta Seçimi ve Hazırlığı: Hastaların grup terapisine uygunluğu ve terapiye hazırlık süreçleri, tedavi başarısını etkileyebilir. Özellikle grup dinamiklerine uyum sağlama potansiyeli olan hastaların seçilmesi önemlidir.
- Liderlik Tarzı ve Eğitim: Grup liderlerinin, grup süreçlerini ve BDT tekniklerini etkin bir şekilde birleştirebilmeleri için uygun eğitim ve deneyime sahip olmaları gerekmektedir.
- Sürekli Değerlendirme ve Ayarlamalar: Grup terapisi süresince sürekli olarak grup süreçlerinin ve tedavi tekniklerinin değerlendirilmesi ve gerektiğinde ayarlamalar yapılması, tedavi sürecinin etkinliğini artırabilir.
Burlingame ve arkadaşlarının modeli, grup terapisi bağlamında hem teorik hem de pratik bir rehber olarak hizmet eder ve grup terapilerinin daha yapılandırılmış ve etkili olmasına katkıda bulunur.
Kaynakça
- Burlingame, G. M., MacKenzie, K. R., & Strauss, B. (2004). Small group treatment: Evidence for effectiveness and mechanisms of change. In M. J. Lambert (Ed.), Bergin and Garfield’s Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (5th ed., pp. 647-696). John Wiley & Sons.
- Piper, W. E. (1994). Client variables. In A. Fuhriman & G. M. Burlingame (Eds.), Handbook of group psychotherapy: An empirical and clinical synthesis (pp. 117-154). John Wiley & Sons.
- Yalom, I. D., & Leszcz, M. (2005). The theory and practice of group psychotherapy (5th ed.). Basic Books.
- Beck, A. T., Rush, A. J., Shaw, B. F., & Emery, G. (1979). Cognitive therapy of depression. Guilford Press.
- Burlingame, G. M., Fuhriman, A., & Johnson, J. E. (2002). Cohesion in group psychotherapy. In J. C. Norcross (Ed.), Psychotherapy relationships that work: Therapist contributions and responsiveness to patients (pp. 71-88). Oxford University Press.