Author: Umut KARAGÖZ

Araştırmalarda, birden fazla kişinin aynı olay ya da durumu değerlendirip değerlendirmediğini kontrol etmek önemlidir. Inter-rater reliability (gözlemciler arası uyum), bu değerlendirmelerin ne kadar tutarlı ve uyumlu olduğunu ölçer. Eğer farklı kişiler aynı şey için benzer sonuçlar veriyorsa, bu durum gözlemciler arası uyumun yüksek olduğunu gösterir. Yüksek uyum, araştırma sonuçlarının daha güvenilir ve geçerli olduğunu ifade […]

Faktör analizi, bir veri setinde gizli yapıları veya örtük desenleri ortaya çıkarmaya yönelik bir çok değişkenli istatistiksel tekniktir. Bu teknik, özellikle sosyal bilimler, psikoloji, pazar araştırmaları ve öğrenme bilimlerinde yoğun olarak kullanılır. Faktör analizi, karmaşık veri setlerini anlamlandırmak ve temel boyutları ortaya koymak için ideal bir yöntemdir. Ancak bu yöntemi tam anlamıyla kavrayabilmek için “faktör” […]

Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi Nedir? Rey İşitsel Sözel Öğrenme Testi (Auditory Verbal Learning Test; AVLT), bireylerin sözel malzemeyi öğrenme ve hatırlama becerilerini ölçmeye yönelik yaygın olarak kullanılan bir bilişsel değerlendirme aracıdır. Sözel öğrenme, kısa süreli ve uzun süreli bellek, tanıyarak hatırlama ve geriye doğru bozucu etki gibi bölümlerle bellek performansını kapsamlı bir şekilde değerlendirebilmektedir. […]

İz Sürme Testi (İST) Nedir? İz Sürme Testi (İST), bilişsel işlevleri değerlendirmek için kullanılan yaygın nöropsikolojik testlerden biridir. İngilizce adı “Trail Making Test” (TMT) olan bu test, dikkat, işlem hızı, yürütücü işlevler ve zihinsel esneklik gibi bilişsel becerileri ölçmek için tasarlanmıştır. İST, ilk kez 1944 yılında Birleşik Devletler Ordusu psikologları tarafından “Army Individual Test Battery”nin […]

STROOP Testi Nedir? STROOP Testi, bilişsel psikolojide sıkça kullanılan bir dikkat ve işlem hızı testidir. 1935 yılında John Ridley Stroop tarafından geliştirilen bu test, beynin yürütücü işlevlerini, dikkat düzeyini ve otomatik bilişsel süreçlerini ölçmeyi amaçlar. Bu test, bireyin algısal esnekliğini, beklenmedik durumlara nasıl tepki verdiğini ve bilişsel ketleme yeteneğini değerlendirmek için kullanılır. STROOP etkisi, kişinin […]

Wisconsin Kart Eşleme Testi (WC ST) Nedir? Wisconsin Kart Eşleme Testi (WCST), bireylerin bilişsel esneklik, soyut düşünme ve problem çözme becerilerini ölçmek için yaygın olarak kullanılan bir nöropsikolojik değerlendirme testidir. İlk olarak Grant ve Berg tarafından geliştirilmiş olan bu test, frontal lob fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kritik bir rol oynar. Wisconsin Kart Eşleme Testinin Amaçları WCST, bireyin […]

Klinik Psikolojide Ölçme ve Değerlendirmenin Önemi Klinik psikoloji, bireylerin zihinsel süreçlerini, duygusal durumlarını ve davranışlarını bilimsel yöntemlerle inceleyen bir disiplindir. Bu alanda güvenilir ve geçerli bir değerlendirme yapmak, doğru tanı koymak ve etkili müdahaleler geliştirmek için kritik öneme sahiptir. İşte bu noktada ölçme ve değerlendirme, klinik psikolojinin temel taşlarından biri haline gelir. Ölçme ve değerlendirme, […]

Test-Tekrar Test Güvenilirliği Nedir? Test-tekrar test güvenilirliği (Test-Retest Reliability), bir ölçüm aracının farklı zamanlarda tekrar uygulandığında benzer sonuçlar verip vermediğini değerlendiren bir güvenilirlik yöntemidir. Ölçüm yapılan bireylerin ya da grupların özelliklerinde önemli bir değişiklik olmadığı sürece, aynı testin farklı zaman dilimlerinde tutarlı sonuçlar üretmesi beklenir. Eğer ölçüm sonuçları zaman içinde büyük farklılık gösteriyorsa, test güvenilir […]

Ölçek geliştirme süreci, psikoloji, eğitim ve sosyal bilimler alanlarında araştırmaların güvenilir ve geçerli ölçümler yapabilmesi için kritik bir aşamadır. Bu yazıda, bir ölçeğin bilimsel yöntemlerle geliştirilmesi sürecini adım adım ele alacağız. 1. Ölçülecek Kavramın Tanımlanması ve Özelliklerinin Belirlenmesi Ölçek geliştirme sürecinin ilk adımı, ölçülmek istenen kavramın veya yapının net bir şekilde tanımlanmasıdır. Bu aşamada şu […]

İç tutarlık analizi, bir ölçeğin veya testin güvenilirliğini değerlendirmek için kullanılan istatistiksel bir yöntemdir. Özellikle Cronbach’s Alpha katsayısı, ölçeğin maddelerinin birbirleriyle ne kadar tutarlı olduğunu ölçmek için yaygın olarak kullanılır. Bir ölçeğin güvenilirliği, ölçülen kavramı tutarlı bir şekilde değerlendirebilme kapasitesidir. Eğer bir ölçek, farklı zamanlarda ve farklı örneklemlerde tutarlı sonuçlar veriyorsa, güvenilir bir ölçektir. Cronbach’s […]